تولید محتوا یک فرآیند کاملاً تخصصی است. بدون شک هر کسی می تواند محتوا تولید کند، اما محتوای ارزشمند هدفی است که معمولاً به صورت گروهی محقق می شود و نیازمند تجربه، تخصص و زمان است. بسته به محتوای مورد نیاز، مراحل تولید محتوا می تواند بسیار متعدد یا محدود باشد. ممکن است برای یک محتوای تخصصی روزها یا حتی ماه ها زمان صرف شود. شاید هم تنها چند ساعت برای تولید یک محتوا زمان نیاز باشد. در این مطلب از آژانس بازاریابی محتوایی آژمان قصد داریم شما را با مراحل تولید محتوا آشنا کرده و این مسیر را با یکدیگر از ابتدا تا انتها طی کنیم.
مراحل تولید محتوا
برای اینکه بذر محتوا تبدیل به یک درخت پربار برای صاحبان کسب و کار شود، مراحل مختلفی باید طی شود. روش تولید محتوای هر فرد و مجموعه ای متفاوت است. مراحل تولید محتوا نیز برای هر کسب و کار و جامعه هدف متغیر خواهد بود.
مراحل نوشتن محتوا یک فرایند تخصصی است و نیازمند تجربه، تخصص و زمان است. البته نباید انتظار داشت که محتوای تخصصی تولید شده بلافاصله به بار بنشیند. محتوا همانند یک درخت میوه است که باید ابتدا بذر آن را کاشت. سپس با استفاده از روش هایی که توضیح خواهیم داد، آن را آبیاری کرده و منتظر رسیدن میوه به وقت مناسب بود.
در ادامه مراحل مختلف تولید محتوا را توضیح خواهیم داد. مراحلی که برای یک مجموعه و گروه حرفه ای به دلیل تکرار مداوم شاید ساده به نظر برسد، اما بدون شک یک فرآیند دشوار، پیچیده و تخصصی است.
شناسایی کسب و کار و بستر محتوا
شناسایی کسب و کار و بستر انتشار محتوا یکی از ابتدایی ترین و اساسی ترین مراحل تولید محتوا است که معمولاً نادیده گرفته می شود. محتوای تخصصی به محتوایی گفته می شود که تمام المان های کسب و کار مربوطه را بررسی کند. کسب و کار مربوطه چه محصولی تولید می کند یا چه خدماتی ارائه می دهد؟ این محصول چه نیازی از مردم برآورده می کند؟ محصول چه نقاط ضعف و نقاط قوتی دارد؟ نمونه های مشابه ایرانی و خارجی آن کدام هستند؟
هنگامی که شناخت دقیقی از کسب و کار صورت گرفت، بستر تولید محتوا پایه ریزی شده است. مجموعه تولیدکننده محتوا آماده آن است که با استفاده از داده های آماری به دست آمده شروع به تولید محتوایی کند که ارزش آفرینی علمی و اقتصادی داشته باشد.
در محتوایی که تنها جنبه علمی در نظر گرفته شده باشد، صاحب کسب و کار ضرر خواهد کرد. محتوایی نیز که تنها به بحث اقتصادی و جذب مشتری بپردازد، کاربر پسند نخواهد بود. این تعادل در مراحل تولید محتوا باید اعمال شود.
شناسایی رقبای موجود و احتمالی
هر کسب و کاری دارای یک سری رقیب موجود و احتمالی است. اگر رقیب شما به سادگی قابل شناسایی است، شما در رقابت مستقیم با او هستید. اگر رقیب شما مشخص و مبهم است، شک نکنید که وجود دارد. حتی اگر در حال حاضر رقیبی نداشته باشید، به زودی خواهید داشت. هیچگاه محتوای خود را بر اساس تصور یکه تازی تهیه و تدوین نکنید. چنین تصوری محکوم به شکست است.
تعیین کلمات کلیدی
هر مقاله ای دارای یک یا چند کلمه کلیدی است. کلمات کلیدی بر اساس مواردی تعیین می شوند که در ادامه توضیح خواهیم داد. تعیین کلمات کلیدی یکی از اساسی ترین مراحل تولید محتوا است که هیچ گروه یا مجموعه ای آن را نادیده نمی گیرد.
اگر تولیدکننده محتوا باشید، به محض خواندن مقاله به کلمات کلیدی آن پی می برید. البته اگر در آن مقاله از کلمات کلیدی استفاده شده باشد و یک محتوای اصولی باشد. دقت کنید که محتوایی حرفه ای است که کلمات کلیدی به صورت نامحسوس در آن به کار رفته باشد.
کلمات کلیدی معمولاً توسط ابزارهای سئو همچون گوگل آنالیتیکس (Google Analytics) تعیین می شوند. این کلمات از خلأهای محتوایی حوزه کسب و کار استفاده کرده و باعث غنای محتوایی این حوزه می شوند. به شکلی که نتایج جستجو در خصوص این کلمات کلیدی در موتورهای جستجو به وبسایت شما منتهی می شود.
تعیین سرتیترهای هدف
قبل از اینکه بدنه محتوا شکل گرفته و شروع به نوشتن کنید، ابتدا باید سرتیترهای مقاله خود را تعیین کنید. تعیین سرتیترها چه در ابتدا و چه در مسیر تحریر مقاله، یکی از مهمترین مراحل تولید محتوا تلقی می شود. سرتیترهای مقاله با عناوینی همچون H1، H2، H3 و H4 شناخته می شود. تیترهای H1 و H2 از اساسی ترین سرتیترهای شما هستند. روی این دو باید مانور بیشتری داده و در آنها از کلمات کلیدی استفاده کنید.
این سرتیترها به شما کمک می کنند که مقاله شما یکنواخت بوده و روی یک مسیر معین در حرکت باشد. البته می توان در طول نوشتن نیز سرتیترها را نوشت اما پیشنهاد می کنیم که ابتدا سرتیترها را با ترکیب کلمات کلیدی نوشته و سپس اقدام به نوشتن بدنه محتوا کنید.
استفاده از خلأ محتوا
همان طور که گفته شد، هر کسب و کاری یک سری رقیب دارد. در سطح وب نیز به هر زمینه محتوایی پرداخته شده است. با این وجود، رقبای شما خلأهایی دارند. همچنین در یک زمینه محتوایی ممکن است به مواردی به صورت اندک پرداخته شده باشد.
بهترین کار این است که از این خلأها به نفع خودتان استفاده کنید. نوشتن فله ای و بی هدف مقاله تنها باعث می شود که در میان میلیون ها مقاله و وبسایت فعال گم شوید. اما در صورتی که به این خلأها بپردازید، شانس شما برای ظاهر شدن در صفحه اول گوگل بالا خواهد رفت.
استفاده از خلأ زمانی
اگر رقیب شما یک رقیب حرفه ای باشد، دارای زمان بندی انتشار محتوا است. بخصوص اگر وبسایتی بر مبنای تولید محتوا و جذب کاربر باشد. برای مثال فعالیت برخی وبسایت ها این است که تنها محتوا تولید می کنند. در یک یا چند زمینه مختلف به تولید محتوا می پردازند و با استفاده از پشتوانه کاربران خود درآمدزایی می کنند.
اگر شما نیز قصد رقابت با چنین رقیبی را دارید، بازه های زمانی انتشار محتوای آنها را شناسایی کنید. از خلأ زمانی آنها به نفع خودتان استفاده کنید تا هم گوگل و هم کاربران شما در این زمانها به وبسایت شما مراجعه کنند. از اندازه و قدرت رقیب خود واهمه ای نداشته باشید. با اصول حرفه ای تولید محتوا با هر رقیبی می توان وارد رقابت شد.
دوست دار موتور جستجو
همان طور که اشاره شد، محتوای شما نباید تنها به صرف تولید محتوا تولید شود. طی مراحل تولید محتوا الگوریتم های موتورهای جستجو (بخصوص گوگل) را باید شناسایی کنید. این موتورهای جستجو بر اساس معیارهای مختلفی محتوای منتشر شده توسط وبسایت ها را به کاربران معرفی می کنند. بنابراین ممکن است محتوای شمای که فقط ۳ ماه در حال فعالیت هستید، از محتوای رقیب شما با ۱۰ سال سابقه پیشی گرفته و در صفحه اول نتایج جستجو نمایش داده شود.
همچنین گوگل و سایر موتورهای جستجو ربات ها و الگوهای جستجوی خود را هر چند وقت یک بار تغییر می دهند و باید با این الگوها خودتان را به روز کنید.
شناسایی و مطالعه مخاطبین
تمام اینها به کنار، اگر محتوای شما بر اساس کسب و کار نوشته شود، موتورهای جستجو نیز آن را در صفحه اول نمایش دهند، ممکن است باز هم شانس زیادی نداشته باشید. به این دلیل که شما روی مخاطبین خود شناخت درستی ندارید. مخاطبین شما ممکن است از بازه های سنی متفاوتی باشند؛ ممکن است بیشتر مرد یا زن باشند؛ ممکن است دارای شغل یکسانی باشند؛ تمام اینها فارغ از محصول یا خدمات کسب و کار شما است.
البته این آمار به مرور و در طول انتشار محتوا به دست می آید اما می توان با استفاده از رقیبان احتمالی و مطالعه روی کاربران آنها یک دید نسبی نسبت به کاربران خود پیدا کنید و به مرور آن را بهبود ببخشید.
تولید سئو محور
اکنون نوبت به نوشتن بدنه محتوا با الگوهای گفته شده و سئو محور است. این مسئله را می توان یکی از مهمترین مراحل تولید محتوا دانست. معمولاً هر مقاله ای به ۴ بخش تقسیم می شود: مقدمه، بخش میانی، گفتار پایانی و سرتیترها. تمام این بخش ها از اهمیت بالایی برخوردارند و نباید نادیده گرفته شوند.
بدنه هماهنگ و دقیق
بدنه محتوای شما باید یکپارچه باشد. هر بخش مقاله باید با بخش پس و پیش خود در ارتباط باشد. در غیر این صورت متن شما تصنعی جلوه کرده و مخاطب را از خود می راند.
کلمات کلیدی به اندازه و همگن
کلمات کلیدی باید به اندازه باشند. کلمات کلیدی بیش از حد باعث می شود که متن شما بسیار مصنوعی باشد. حتی کاربران عادی نیز استفاده بیش از حد از کلمات کلیدی را متوجه می شوند.
از طرفی چگالی کلمات کلیدی نیز باید به اندازه ای باشد که موتورهای جستجو آن را شناسایی کرده و در آن زمینه مورد نظر به کاربر پیشنهاد دهند.
جملات ساده و پاراگراف های کوتاه
فارغ از میزان تحصیلات مخاطبین، میزان تخصصی بودن متن و کسب و کار مربوطه، متن شما باید تا جای ممکن ساده، بدون تکلف و به دور از کلمات دشوار و نامأنوس باشد. استفاده از کلمات به قول معروف «قلمبه سلمبه» متن شما را نه تنها حرفه ای نمی کند، بلکه باعث می شود که مخاطب از آن دوری کند.
پاراگراف های شما باید تا جای ممکن کوتاه باشند. هر مفهومی را که منتقل کردید و به مفهوم جدیدی رفتید، پاراگراف جدیدی ایجاد کرده و متن خود را برای خواندن ساده سازی کنید. پاراگراف های بیشتر باعث می شود که کاربر به سادگی متن شما را درک و تجزیه و تحلیل کند.
مقدمه و گفتار پایانی
یکی از مواردی که معمولاً در مراحل تولید محتوا نادیده گرفته شده یا بسیار غیر حرفه ای نگاشته می شود، مقدمه و گفتار پایانی است. در مقدمه شما باید کاربر را با مفهوم کلی مطلب آشنا کنید. مقدمه یک مطلب مانند تیزر یک فیلم است که بخش های کلیدی متن را در اختیار کاربر می گذارد و در برخی موارد ابهام و سؤال ایجاد می کند. برای اینکه کاربر را برای خواندن مطلب و جواب سؤالات و رفع ابهام ها ترغیب کند.
برخی افراد بسیار ساده در انتهای مطلب خود در یک سرتیتر عبارت «سخن پایانی» را ذکر کرده و سپس شروع به نوشتن آن می کنند. گفتار پایانی باید به گونه ای باشد که جزئی از متن جلوه کند. در غیر این صورت خواننده آن را مطالعه نخواهد کرد. معمولاً در گفتار پایانی چکیده ای از مقاله نیز استفاده می شود. در این بخش، از کاربر دعوت به اقدام می شود. تمام این موارد بسیار مهم هستند و به هیچ وجه نباید به گونه ای باشد که مخاطب شما از خواندن آن خودداری کند.
دعوت به اقدام
هر محتوا باید مخاطب خود را دعوت به اقدام کند. تمام هدف محتوای شما در این قسمت نهفته است. دعوت به اقدام ممکن است در طول مقاله، ابتدا، انتها یا تعدادی از این بخش ها یافت شود.
برای مثال ممکن است شما کاربر خود را دعوت به خرید یکی از محصولاتی کنید که در مقاله به آن پرداخته شده است. ممکن است او را برای مطالعه مطلب دیگری دعوت کنید. ممکن است از کاربر بخواهید که در خصوص یک موضوع یا مقاله دیدگاه خود را به اشتراک بگذارد. البته در خصوص استفاده از این ابزار نباید زیاده روی کرد. در غیر این صورت ممکن است مخاطب شما احساس کند در حال سوء استفاده از موقعیت هستید و از ادامه مطالعه متن یا مشاهده ویدیو خودداری کند.
استفاده از تصاویر کافی
هیچ متنی به تنهایی و بدون استفاده از تصاویر نمی تواند اثربخش باشد. تصاویر مانند چسب تمام بدنه محتوای شما را به یکدیگر متصل کرده و از خستگی زودهنگام کاربر جلوگیری می کنند. تصاویر با کیفیت و با حجم پایین استفاده کنید. تصاویر بدون کپی رایت استفاده کنید. تصاویر مرتبط با مطلب را به کار ببرید. از تصاویر تکراری در مطالب مختلف خودداری کنید. اندازه و قالب تصاویر خود را یکسان بگیرید.
ویرایش شخص دوم
یک قاعده ویراستاری این است که هیچکس نمی تواند نوشته خود را ویرایش کرده و غلط یابی کند. این مسئله به خاطر این است که طی مراحل تولید محتوا، ضمیر ناخودآگاه غلط های شما را در متن به صورت خودکار نادیده می گیرد. هنگامی که شخص دومی متن شما را می خواند بلافاصله اشتباهات تایپی و جمله بندی شما برای او نمایان می شود. این کار به انسجام هرچه بیشتر متن کمک خواهد کرد.
انتشار به موقع و منظم
هر وبسایتی برای انتشار محتوای خود نیازمند این است که زمان بندی منظمی داشته باشد. این کار باعث می شود که مخاطب شما این بازه های زمانی را شناسایی کرده و در این اوقات به وبسایت شما سر بزند.
همچنین موتورهای جستجو نیز این مسئله را بسیار جدی می گیرند و وبسایت هایی را که دارای زمان بندی دقیق و منظم هستند، در اولویت جستجو قرار می دهند.
محافظت پساانتشار
اکنون مراحل تولید محتوا به پایان رسیده است اما هنوز هم تولید محتوا به تولید کاربر و مشتری منجر نشده است. هنگامی که محتوای شما در وبسایت منتشر می شود، باید اقداماتی انجام دهید تا این محتوا بتواند برای شما بیشترین میزان ارزش آفرینی را داشته باشد.
شنیدن دیدگاه ها و انتشار آنها
پس از مدتی ممکن است افرادی دیدگاه های خود را در خصوص محتوای شما ابراز کنند. اگر می خواهید مخاطب شما به مشتری تبدیل شود، به غیر از دیدگاه های حاوی توهین، هر دیدگاهی را منتشر کنید. عدم انتشار دیدگاه های مخالف باعث ریزش شدید کاربران وبسایت می شود.
از طرف دیگر، بسیاری اوقات انتشار دیدگاه های مخالف باعث می شود که مخالف محتوای شما به یک مشتری تبدیل شود. چراکه به صداقت شما شک نخواهد کرد و به این باور خواهد رسید که محصولات و خدمات شما نیز صادقانه به فروش می رسند.
تعامل با کاربران
سعی کنید جواب دیدگاه ها را حتماً بدهید. مخصوصاً در ابتدای مسیر که تعداد دیدگاه ها اندک است و پاسخ سریع به آنها امکان پذیر است. به کاربران خود احترام بگذارید و در اسرع وقت به پرسش های آنها پاسخ دهید.
تعامل با کارفرما
اگر وظیفه تولید محتوا برای کارفرما را دارید، پس از تحویل مطالب نیز با او در ارتباط باشید. از بازخورد محتوا پرس و جو کنید. نقاط ضعف و قوت کار خود را جویا شوید. در این صورت کارفرما دوباره به شما مراجعه خواهد کرد و اعتماد او را جلب می کنید.
به روز رسانی محتوا
برخی از مطالب به گونه ای هستند که باید آنها را به روز رسانی کرد. هر چند وقت یک بار که پاسخ سؤالات را می دهید، این مطالب را به روز رسانی کنید تا محتوای وبسایت شما قدیمی و بی ارزش نشوند. می توانید لیستی از این دست محتواها تهیه کنید تا نیاز نباشد همه محتوای وبسایت را تحت نظر داشته باشید.
نظر شما در خصوص مراحل تولید محتوا و ارزش آفرینی آن برای کسب و کارها چیست؟ اگر تولیدکننده محتوا هستید، تصور می کنید چه عواملی در این مسیر از اهمیت بیشتری برخوردار است؟ از نظر شما چه نوع محتوایی امروزه از اهمیت بیشتری برخوردار است؟ دیدگاه های خود را با ما و دیگر دوستان خود در آژانس بازاریابی محتوایی آژمان به اشتراک بگذارید.
ارسال دیدگاه