استراتژیست محتوا کیست و باید چه مهارت هایی داشته باشد؟

محتوا یکی از واژه های پر رونق دنیای اینترنت است. شرکت های زیادی برای توسعه کسب و کار خود، دست به دامان تولید محتوا می شوند. تولید محتوا به شرطی که توسط افراد متخصص انجام شود، فرآیند دشواری نیست. اما مدیریت و برنامه ریزی برای تولید، انتشار و مدیریت محتوا کار هر کسی نیست. این مهارت ها در حیطه وظایف استراتژیست محتوا است. اما استراتژیست محتوا کیست و چه وظایفی دارد؟ آیا مدیر محتوا را می توان استراتژیست محتوا نامید؟ آیا کارشناس تولید محتوا همان استراتژیست محتوا است؟ پاسخ این سؤالات و بسیاری دیگر را در ادامه این مطلب از آژانس بازاریابی محتوایی آژمان خواهیم فهمید.

استراتژیست محتوا کیست؟

پاسخ به این سؤال را باید با شکافتن دو واژه استراتژی و محتوا دریافت. ابتدا باید فهم درستی از محتوا داشته باشیم. در سال های اخیر واژه های محتوا و تولید محتوا به مراتب به چشم خورده و به گوش می رسند.

به سادگی می توان تمام اطلاعاتی که در سطح اینترنت در دسترس عموم قرار دارد را محتوا نامید. البته محتوا شاخه های متفاوتی دارد. برای مثال محتوای متنی، تصویری، ویدیویی و صوتی از شاخص ترین انواع محتوا هستند.

اما محتوایی که دارای ارزش مادی باشد، توسط افراد متخصص و عمدتاً کارشناس تولید محتوا تولید می شود. افرادی که با یک نوع خاص یا تمام انواع محتوا آشنایی داشته و در هماهنگی با افراد دیگری همچون متخصص سئو دست به تولید محتوا می زنند.

تولید محتوای حرفه ای کار هرکسی نیست و باید دانش و معلومات شخص در حد مطلوبی باشد. اکنون این محتوا در وب‌سایت یا هر بستر دیگری (همچون شبکه های اجتماعی) منتشر می شود.

اهداف تولید محتوای خوب

همان‌طور که اشاره شد، هر محتوایی را نمی توان یک محتوای خوب و به عبارتی «ارزشمند» نامید. هرکسی می تواند محتوا تولید کند، اما محتوای ارزشمند توسط افراد متخصص با اهداف خاصی تولید می شود.

کسب درآمد

مهم‌ترین هدف تولید محتوا کسب درآمد است. هر کسب و کاری به دنبال سودآوری است. تولید محتوا نیز عمدتاً به سبب کسب درآمد بیشتر تولید می شود. برای مثال مخاطب یک محتوا پس از خواندن آن ترغیب به خرید یک محصول یا مراجعه به یک فروشگاه اینترنتی می شود. بنابراین تقریباً هیچ محتوای ارزشمندی بدون اهداف مادی تولید نمی شود.

البته شرکت های غیر انتفاعی نیز وجود دارند که تنها برای اهداف خیریه توسط گروه های خاص یا دولت اداره می شوند. اما بخش عمده محتوای سطح وب از این قاعده پیروی می کنند و هدف اول مسائل مادی است.

جذب مخاطب

یکی دیگر از اهداف اصلی تولید محتوا جذب مخاطب است. عمدتاً مخاطب بیشتر به معنی سود بیشتر برای شرکت ها است. هرچه افراد بیشتری مخاطب یک مجموعه باشد، احتمال سودآوری آنها نیز بیشتر خواهد بود. بنابراین جذب مخاطب را نیز می توان زیرمجموعه کسب درآمد بیشتر به شمار آورد.

اگر محتوای خوب و ارزشمندی تولید کنید، مخاطب شما افزایش می یابد. بنابراین با عرضه کالا یا خدمات خود به تعداد بیشتر افراد، احتمال فروش و در نتیجه سودآوری شما بیشتر خواهد شد. ممکن است هیچ کالا یا خدماتی در وب‌سایت شما به فروش نرسد و تنها تولید محتوا انجام دهید. در این صورت از طریق جذب تبلیغات و نمایش آن می توانید روی سرمایه مخاطبان خود حساب باز کنید. مخاطب بیشتر یعنی تبلیغ بیشتر و درآمد بیشتر و همه این مسائل دوباره به سرمنزل مسائل مادی بازمی گردند.

استراتژی به چه معنی است؟

اکنون که با واژه محتوا آشنایی پیدا کردید، نوبت به تعریف درست استراتژی رسیده است. سپس از ترکیب این دو می توان به پاسخ سؤال استراتژیست محتوا کیست رسید.

استراتژی به معنی مجموعه ای از فعالیت های مدیریتی و عملیاتی گفته می شود که در راستای هدفی مشخص انجام می شود. اگر هدف را از این تعریف حذف کنید، چیزی از آن باقی نمی ماند.

متأسفانه بیشتر شرکت ها نیز هم اکنون با این رویه فعالیت می کنند. همگی در حال تولید محتوای فله ای و بدون برنامه هستند. اما آنچه در بخش عمده ای از وب‌سایت ها و کسب و کارها دیده نمی شود، هدف روشن و مشخص است.

استراتژی شامل تخصص، تفکر، برنامه ریزی، مشورت، اقدام، مدیریت، هماهنگی، تعیین هدف و مراقبت است. تمام این موارد در یک استراتژی مؤثر دخیل هستند. هیچ استراتژی بدون تخصص مناسب نمی تواند به مقصد برسد.

استراتژیست باید قبل از انجام هر کاری به خوبی در خصوص جوانب آن فکر کرده و پس از برنامه ریزی و مشورت با تمام اعضای تیم، به خدا توکل کرده و به سمت یک هدف مشخص اقدام به انجام آن کند.

اکنون نوبت به مدیریت مسیر است. استراتژیست وظیفه دارد که تمام مراحل را با دقت زیر نظر داشته باشد. البته مدیریت محتوا وظیفه مدیر محتوا است که در ادامه توضیح خواهیم داد اما استراتژیست نیز باید بر نحوه مدیریت نظارت داشته باشد.

اکنون که واژه های محتوا و استراتژی را به درستی شناختیم، نوبت به پاسخ این سؤال است که استراتژیست محتوا کیست و چرا به این نام خوانده می شود.

استراتژیست محتوا کیست؟

استراتژی محتوا به مجموعه فعالیت هایی گفته می شود که یک محتوای ارزشمند را به درستی تولید، تحویل و مدیریت کند. بنابراین، استراتژیست محتوا کسی است که یک محتوا ارزشمند را در راستای یک هدف مشخص از مرحله تولید به مرحله انتشار رسانده و سپس آن را مدیریت کند.

بخش عمده ای از وبسایت ها بخش مدیریت محتوا را کاملاً نادیده می گیرند. پس از اینکه محتوا در سطح وب منتشر شد، سراغ محتوا جدید رفته و هیچ اقدامی در جهت ارتقای سطح کیفی آن محتوا انجام نمی دهند. در حالی که استراتژیست محتوا باید مدام محتوای منتشر شده را تحت نظر داشته و نقاط ضعف و قوت آن را بررسی کند. این داده ها برای پیاده سازی در محتوای بعدی یا کمپین های آتی بسیار حیاتی هستند.

ویژگی و مهارت های استراتژیست محتوا

تعریف کاملی از استراتژی را مورد بررسی قرار دادیم و استراتژیست محتوا را نیز به درستی شناختیم. اکنون مهارت های استراتژیست محتوا را زیر ذره بین آژمان خواهیم برد.

کلیدواژه های تخصص، تفکر، برنامه ریزی، مشورت، اقدام، مدیریت، هماهنگی، تعیین هدف و مراقبت از اصلی ترین شاخصه های استراتژی هستند. بنابراین استراتژیست محتوا نیز باید این ویژگی ها را در خود داشته یا توانایی پیاده کردن آنها را داشته باشد.

تخصص در زمینه محتوا

اولین و مهمترین ویژگی استراتژیست محتوا این است که در زمینه ای که در آن فعالیت می کند تخصص داشته باشد. مجموعه فعالیت هایی که استراژی محتوا طلب می کند نیازمند تخصص کافی است. شاید هرکسی بتواند یک محتوا را از مرحله تولید و انتشار و مدیریت کند اما بدون شک نتیجه آن با فردی که متخصص است کاملاً متفاوت خواهد بود.

دارای ذهن خلاق

برای تولید یک محتوای خوب باید ذهن شما مثل ساعت کار کند. البته تولید محتوا توسط کارشناس محتوا انجام می شود اما خط مشی تولید را استراتژیست تعیین می کند. باید با واژه ها به خوبی آشنایی داشته باشید. باید بدانید که چه چیزی مخاطب را به درستی در مسیر مشخصی هدایت می کند.

منظم، متعهد و پایبند به برنامه ریزی

استراتژی نیازمند نظم و پایبندی به یک برنامه مدون است. کسی که فاقد نظم باشد، مجموعه را نیز با آشوب روبرو خواهد کرد و نتیجه تولید محتوا به مسیری که باید، هدایت نخواهد شد.

دارای روحیه همکاری و مشاوره

هیچ کسی کامل نیست و به قول معروف «همه چیز را همگان دانند.» خداوند حتی پیامبر (ص) را نیز به مشورت با یاران خود ترغیب می کند. بنابراین کسی که روحیه مشورت و همکاری با دیگران را نداشته باشد، کشتی محتوا را نمی تواند به ساحل درآمدزایی برساند.

توانایی مدیریت تیم

استراتژیست محتوا تقریباً با تمام اعضای گروه همکاری دارد. وی در تمام مراحل تولید، انتشار و مدیریت محتوا دخیل است. بنابراین باید توانایی مدیریت یک مجموعه را داشته باشد. با اصول مدیریت آشنا بوده و از امر و نهی پرهیز کند. از طرفی باید کاملاً جدی بوده و همه افراد را در راستای انجام وظایف خود ترغیب کند. اینگونه است که یک مجموعه می تواند در مسیر درستی قرار گیرد.

دلسوز و پایبند به اهداف شرکت

هنگامی که مراحل تولید و انتشار محتوا به اتمام می رسد، بیشتر شرکت ها آن را تمام شده می دانند. این در حالی است که محتوای منتشر شده باید به درستی مدیریت شود. داده ها و آمار باید تحلیل شده و از آن‌ها برای پیشرفت، رفع نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت استفاده شود.

این‌ها وظیفه استراتژیست محتوا است. استراتژیست محتوا باید به اهداف شرکت شما پایبند بوده و همچون یکی از اعضای دلسوز مشغول فعالیت باشد. در غیر این صورت به نتیجه اقدامات بی توجه بوده و در مرحله انتشار همه چیز را رها می کند.

آشنایی به تمام ویژگی های محتوای خوب

محتوای جذاب و خوب به محتوایی گفته می شود که شاخصه های حرفه ای تولید محتوا در آن رعایت شده باشد. این ویژگی ها را در مطلبی جداگانه در هفت خوان مورد بررسی قرار داده ایم. استراتژیست محتوا باید تمام این ویژگی ها را شناخته و در صورتی که اعضای گروه بخشی از وظایف خود را به درستی انجام ندهند، به آن‌ها تذکر دهد.

بنابر آنچه گفته شد، استراتژیست محتوا نه تنها خود وظایف سنگینی بر دوش دارد، باید بر نحوه انجام وظایف دیگران نیز نظارت داشته باشد. استراتژیست محتوا همچون مدیر متخصصی است که خود در میدان عمل مشغول به کار است. وظایف استراتژیست محتوا بسیار زیاد هستند و بار سنگینی در مجموعه بر دوش او قرار دارد.

حقوق استراتژیست محتوا

تقریباً هیچ کس در ایران حقوق متناسب با وظایف و اقدامات خود را دریافت نمی کند. یا حقوق فرد بسیار اندک است و هیچ تناسبی با تخصص و میزان فعالیت او ندارد؛ یا بسیار زیاد است و فراتر از آن چیزی است که باید دریافت کند. قشر دوم بسیار اندک هستند و تقریباً در میان افراد عامه پیدا نمی شوند.

قشر اول یا همان افراد عادی همیشه با دستمزد و حقوق خود مشکل داشته و دارند. استراتژیست محتوا از جمله مشاغلی است که بسیار اندک شناخته شده است. تنها شرکت های بزرگ و معتبر از حضور این افراد استفاده می کنند و عمده شرکت ها تنها به استخدام کارشناس تولید محتوا کفایت می کنند.

بنابراین دستمزد و حقوق استراتژیست محتوا نیز معمولاً متناسب با میزان فعالیت و تخصص و توانایی های فرد نیست. با توجه به آنچه گفته شد، استراتژیست محتوا باید حدود 2 الی 3 برابر کارشناس تولید محتوا دستمزد داشته باشد. البته به شرطی که حقوق کارشناس تولید محتوا نیز به درستی محاسبه و پرداخت شود. چیزی که در حال حاضر در ایران مانند خواب و خیال به نظر می رسد.

تفاوت استراتژیست و مدیر محتوا

فهمیدیم که استراتژیست محتوا کیست و چه وظایفی دارد. در مطلب جداگانه ای نیز دریافتیم که مدیر محتوا کیست و با وظایف او آشنا شدیم. یک تعریف کلیدی از مدیر محتوا این است که «مدیر محتوا نوک پیکان محتوایی یک شرکت یا مجموعه است.»

بخش زیادی از وظایف مدیر محتوا و استراتژیست محتوا به هم شباهت دارند و ممکن است در بسیاری شرکت ها تنها یکی از آن‌ها حضور داشته باشند.

به صورت کلی می توان گفت که استراتژیست محتوا بیشتر در زمینه هماهنگی، برنامه ریزی و حرکت صحیح به سمت هدف فعالیت دارد. مدیر محتوا با جزئیات تولید محتوا و انتشار آن توسط کارشناس محتوا نظارت خواهد داشت.

برای مثال یک شرکت فعال در زمینه مد و لباس را در نظر داشته باشید. مدیر محتوا باید در حوزه مد و لباس تخصص داشته باشد. محتوای درست را شناسایی کرده و به کارشناس تولید محتوا بسپارد.

از طرف دیگر، استراتژیست محتوا ممکن است در زمینه مد و لباس اطلاعات اندکی داشته باشد اما می داند که چگونه محتوا را به سمتی درست هدایت کند که به سوددهی منجر شود.

تعریف شما از استراتژیست محتوا چیست؟ از نظر شما استراتژیست محتوا کیست و آیا حضور او در یک شرکت ضروری است؟ آیا تابحال در این زمینه فعالیت داشته اید؟ دیدگاه های خود را با ما در میان بگذارید.